گزارش اختصاصی ندای تجن-تهیه گلیم و جاجیم در مازندران سابقه طولانی دارد و در سبد سوغات استان جای گرفته است.
کرونا عاملی برای افزایش مشکلات فروش صنایع دستی
اما امروزه به ‘گفته فعالان این حوزه به دلیل شرایط پیش آمده بر اثر شیوع بیماری کووید 19 و کاهش برگزاری نمایشگاه، بازار فروش محصولات صنایع دستی هم کم رونق شده است.
لیلاولی پور یکی از هنرمندان باسابقه 10 ساله است که در شهرستان سورک گلیم و جاجیم می‌بافد و عقیده دارد که افزایش قیمت گلیم و جاجیم سبب کم رونقی بازار فروش شده است.
به گفته وی که سابقه حضور در نمایشگاه‌های مختلف را در رزومه خود دارد، از زمان شیوع بیماری کرونا، نمایشگاهی در استان برگزار نشد تا در آن شرکت کنند و محصولات خود را بفروشند.
ولی پور به افزایش قیمت مواداولیه که برای بافت گلیم و جاجیم استفاده می‌شود، اشاره کرد که در حال حاضر پشم کیلویی 150هزارتومان و سایر مواد هم گران است که همین موضوع برروی قیمت گلیم و جاجیم تاثیر می‌گذارد .
این هنرمند که در سال 40متر کار تولید می‌کند، عضو انجمن صنایع دستی است و کارها را به پشتیبان گلیم ارائه می‌دهد اما باز هم میزان فروش او خوب نیست؛ می‌گوید مردم استان به هنر و صنایع دستی علاقه دارند اما می گویند قیمت گران است و تولن خرید نداریم.
وی خواستار حمایت مسئولان و برگزاری نمایشگاه‌های فروش در سطح استان شد تا بتوانند با فروش محصولات، درآمد کسب کنند.
و اما مسئولان درباره حمایت از فعالان حوزه صنایع دستی که یکی از راه های آن اجرای طرح توسعه مشاغل خانگی است، چه می‌گویند.
طرح توسعه مشاغل خانگی، راه کاری برای کمک به هنرمندان
رییس اداره اشتغال و هدایت نیروی کار اداره کل تعاون مازندران در گفت‌وگو با ندای تجن، عدم وابستگی به تسهیلات اولیه، شناسایی مزیت‌های شغلی استان و ثبت نام، استعدادسنجی، آموزش و توانمندسازی و مشاوره افرادی که توانایی ورود به طرح را دارند و همین طور شناسایی افراد پشتیبان و در نهایت اتصال به بازار و نظارت برتکمیل شدن این زنجیره را از ویژگی‌های طرح توسعه مشاغل خانگی عنوان کرد.
امید روشن به وظایف جهاددانشگاهی استان در زمینه توسعه دهنده ، شتاب دهنده و تسهیلگر طرح اشاره کرد که اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ناظر بر این طرح است تا با کمک یکدیگر و آموزش پیشرانان و ارتباط‌گیری با بازار کار فیزیکی و مجازی، تولید با کیفیت و فروش مطلوب را آغاز نمایند.
در این طرح، بازارها در سه سطحِ محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی دیده‌شده‌است، که هرچه به سمت بازاهای بین‌المللی پیش رویم اشتغال‌زایی آن پایدارتر خواهدبود.
انجام فرآیند شناسایی متقاضیان کسب و کار تا آموزش بازاریابی و فروش
و اما کارشناس اشتغال جهاددانشگاهی در گفت‌و گو با ندای تجن، به انجام بخشی از طرح توسعه مشاغل خانگی اشاره کرد که طی آن تیم‌ها شناسایی و آموزش‌های لازم در زمینه ایجاد کسب و کار، تولید محتوا، بازاریابی و فروش و راه‌اندازی پیج اینستاگرام برگزار شد.در حال حاضر مشغول اجرای مرحله تهیه کلیپ‌های آموزشی و ارتباط گیری با پیشران‌ها هستند تا مشکلات متقاضیان را شناسایی و مشاوران جهاد دانشگاهی برای حل مشکلات آنان راه حل بدهند.
به گفته مهیار نجابت خواه برای ثبت نام از فعالان حوزه‌های مختلف با سازمان جهادکشاورزی و اداره ثبت اسناد و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری وهمین طور استانداری برای دریافت کمک از دهیاری‌ها هماهنگ شد و دفاتر پیشخوان دولت هم برای ثبت نام به آنان کمک می‌کنند.
کارشناس اشتغال جهاددانشگاهی به همکاری تسهیلگرها در حوزه‌های مختلف برای اطلاع رسانی در سطح فعالان حوزه طرح توسعه مشاغل خانگی اشاره کرد که در حال حاضر نیز آنان برای ارتباط‌گیری با سایر پیشران‌ها و معرفی به جهادددانشگاهی در حال فعالیت هستند.
نجابت خواه به مراحل کمک به فعالان حوزه اشاره کرد و گفت: پس از ارتباط‌گیری با پیشران‌ها، می توانند متقاضیان طرح را به آنان متصل کنند تا با بررسی مشکلات، متوجه نحوه کمک به آنان شوند؛ در حال حاضر جهاد دانشگاهی چند مشاور مشخص کرد تا در حوزه‌های مختلف؛ پوشاک، گلیم، صنایع دستی و صنایع کشاورزی و.. در زمینه تولید محصول، بسته بندی و سایر موارد به فعالان حوزه راهنمایی کنند .
بی اطلاعی از برندسازی و تجاری سازی مشکل بزرگ هنرمندان
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری مازندران در گفت‌و گو با ندای تجن، مشکل بزرگ هنرمندان را بی اطلاعی از برندسازی و تجاری سازی محصولات می داند که در همین راستا« سندجامع برندسازی و تجاری سازی صنایع دستی» از طرف اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری مازندران به وزارت میراث فرهنگی داده شد که مورد تصویب قرار گرفت و مازندران پایلوت اجرای این سند شد .
به گفته حسین ایزدی سند برندسازی وتجاری سازی جزو سند جامع گردشگری است که به دلیل کمبود اعتبار نتوانستند به تصویب برسانند و در آن حوزه های میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری دیده شده است که برای وزارت خانه ارسال شد.
وی می گوید: آمادگی اجرای سند جامع برندسازی و تجاری سازی صنایع دستی در 13روستا را اعلام کردند که از سال گذشته تاکنون از 13به 17محصول رسید که برخی محصولات مانند جاجیم و گلیم مشترک است اما تنوع رنگ، نوع بافت و سایر موارد تفاوت می‌کند که همین موضوع سبب می شود تا برند هر فردی به نام خودش ثبت شود.
به گفته معاون صنایع دستی مازندران ثبت برند برای برندسازی و تجاری سازی برخی از رشته‌ها، مانند: لاک تراشی، حصیربافی، نمدمالی ، معرق و منبت چوب و کوب بافی که در مازندران به نوعی در حال منسوخ شدن بود و تنها در روستا انجام می‌دادند، انجام شد.
ایزدی ادامه می دهد: در سال جاری قول دادند تا تعداد محصولات را به 24مورد افزایش دهند، استاد مشاور از جهاد دانشگاهی برای محصولات صنایع دستی فعالان این حوزه گرفته شد تا بتوانند تمامی مراحل ثبت را طی و برند خود را ثبت کنند، مسلما مراحل ثبت برند به فعالان حوزه صنایع دستی کمک می‌کند تا چگونگی تهیه مواداولیه، تنوع رنگ، بازارفروش و به روز بودن را در نظر بگیرند و بعد ثبت کنند و پس از آن ثبت تجاری سازی و برندسازی کمی طول می کشد.
وی عقیده دارد: برندسازی نقش مهم در رقابت در بازار جهانی و بین‌المللی دارد و در حال حاضر کالای صنایع دستی بدون بسته‌بندی مناسب در خارج کشور فروش نمی‌رود و در کنار آن، تنوع رنگ و خوب ریسیدن در برندسازی و زیبا سازی تاثیر دارد.
ایزدی یکی از مهم ترین مشکلات فروش هنرمندان را نوع بسته بندی محصولات صنایع دستی اعلام کرد که هر چقدر محصول گران باشد اگر خوب عرضه شود مردم خریداری می کنند؛همین جاجیم اگر خوب بسته بندی شود مردم حاضرند 3برابر قیمت برای خرید آن بپردازند.
وی ادامه می دهد: هر چند شیوع بیماری کرونا بلایی جهانی بود که زندگی ما را تحت الشعاع قرار داد و درست است که هنرمندان از نمایشگاه‌ها و بازارهای داخلی محروم شدند اما قاچاق کالا از هند و چین را کاهش داد و برای واردکننده نمی‌صرفد تا بیاورد و به قیمت ارزان بفروشد بنابراین هنرمندان داخلی می‌توانند مشابه همان کالاها را با تنوع و کیفیت بهتر تهیه و به قیمت مناسب بفروشند.
به گفته ایزدی در حال حاضر کالای ایرانی در رقابت با کالای خارجی بیشتر فروش می‌رود، با توجه به اینکه سامانه‌های مانند هفت گالری و سامانه جهاددانشگاهی و سامانه سازمان صنعت و معدن و تجارت برای کمک به قشر هنرمندان راه اندازی شدند اماچون بیشتر هنرمندان صنایع دستی بانوان ساکن در روستا هستند و اطلاع چندانی نسبت به استفاده از ابزارهای فروش مجازی ندارند مشکلاتی برای آنان وجود دارد که از فعالان این حوزه که آگاهی دارند خواستند تا به آنان آموزش دهند وبا آنان کار کنند تا به تدریج خودشان یادبگیرند.
به گزارش ندای تجن- با توجه به راه‌کارهای داده شده از سوی مسئولان برای حل مشکلات فروش محصولات صنایع دستی، به نظر می‌رسد در اینجا نقش نظارت بیشتر برروی فعالیت هنرمندان و همکاری انجمن‌های مردم نهاد در روستاهای محروم لازم است تا هنرمندان بتوانند روی پای خود بایستند.
گزارش:نداکلایی
