سفر از کویر به مازندران: مفتونِ گونه‌گونِ رنگ‌ها
سفر از کویر به مازندران: مفتونِ گونه‌گونِ رنگ‌ها
اگر از جاده سمنان، یعنی از کویر به مازندران آمدید، از کیاسر وارد طولانی‌ترین جنگل کشور می‌شوید و ۱۲۰ کیلومتر جاده سبز جنگلی را در پیش دارید. شک نکنید از تماشا لذت خواهید برد، رویا خواهید بافت، شاترهای دوربین‌ها را بیشتر به کار خواهید گرفت و عکس‌های دیدنی‌تری خواهید انداخت.


جشنواره رنگ‌ها

نام چشمه‌های «باداب سورت» را شنیده‌اید؟ عکس‌هایش را دیده بودید؟ نزدیک شده‌اید؛ بهتر است برای رفتن به چشمه، نزدیک ظهر حرکت کنید. از جاده سمنان وارد چهاردانگه که شدید نشانی روستای «اُروست» را بگیرید. جاده روبروی پاسگاه پلیس «تلمادره» به «اروست» می‌رود. حد فاصل روستاهای «اروست» و «مالخواست»، هشت کیلومتر را باید در روستا پشت سر بگذارید. راه مستقیم به سمت چشمه‌ها می‌رود. توصیه می‌کنیم راهنمای بلدِ راه با خود همراه ببرید تا مسیر را گم نکنید. سه کیلومتر بعد، به یک کانکس نگهبانی می‌رسید که از آن به بعد ورود خودرو ممنوع است. ۳۰متر جلوتر در بلندیِ بی‌نظیر ۱۸۴۱ متری از سطح دریا، چشمه اصلی پیداست؛ دومین اثر طبیعی ایران که به ثبت ملی رسیده است. اینجا از جشنواره رنگ‌ها حیرت خواهید کرد. بهتر است نزدیک غروب برگردید و شب را در اقامتگاههای مسیر کیاسر به ساری بگذرانید. راستی؛ چشمه‌ها شما را از معماری روستاهای «اروست» و «مالخواست» غافل نکند. 

در چهاردانگه هستید؛ قله «شاهدژ» با ۲۸۰۳ متر ارتفاع، در روستای «بالاده» قرار دارد. ارتفاع ۵۰۰ متری قله آن برای علاقه‌مندان صخره و سنگ‌نوردی هیجان‌انگیز است. 

وستمین اشکانی

تاریخ در منطقه‌ی «وستمین» چهاردانگه متوقف شده است. در سالهای اخیر و در جریان لوله‌گذاری شرکت گاز، گوردخمه‌های اشکانی این ناحیه کشف شد. ردِ پای جنگجویان اشکانی و چکاچک شمشیرهایشان را می‌توان در اینجا جستجو کرد. اگر جویای تاریخ هستید به سایت موزه «وستمین» در پنج کیلومتری جنوب شرق کیاسر در روستای وستمین از توابع بخش چهاردانگه ساری سری بزنید. 

شهر میان‌دشتی

«کیاسر» شهر تاریخی میان‌دشتی است که از دوره سلجوقی، روستایی توسعه یافته بود و در دوران معاصر به شهر تبدیل شد. اهمیت شهر به دلیل دامپروری، صنایع فلزی و کشاورزی است. هنوز دیگ‌های کیاسری مورد توجه قرار دارد و گردشگران از آن سوغات می‌برند. صنایع‌دستی در کیاسر مثل چادرشب، نمد، لوازم چوبی، سفال و…، در منطقه‌ای که در مسیر فرعی راه ابریشم قرار داشت و تجار از ری، دامغان، خراسان و مرو حرکت می‌کردند و به کیاسر و سپس ساری می‌رسیدند، فعال و متنوع است. پارک ملی کیاسر جزو پارک‌های ملی ایران با تنوع گیاهی و جانوری، مقصد ایده‌آل گردشگران است. 

مفتونِ اَلندان

دریاچه «اَلندان» در روستایی به همین نام در چهاردانگه بدون اینکه رودی به آن جریان داشته باشد تنها از طریق برف و باران پر آب است؛ ۷۰کیلومتر مانده به ساری. رایحه‌ی بنفشه‌ها و بوی خوش گیاهان وحشی و دارویی گوشه و کنار این چشمه مشام‌تان را نوازش خواهد کرد. 

پیشنهاد می‌کنیم شب را در یکی از هتل‌های منطقه بگذرانید. با تور که باشید حتماً اتاق رزرو کرده‌اید، پس با خیال راحت تا سر شب بگردید و برای شام و خواب به هتل بروید. ۱۲ کیلومتر مانده به ساری «سالاردره»، هتل جنگلی زیبایی است. هتل «هفت خال» هم در ۵۵ کیلومتری ساری میزبان لحظات خوبتان می‌شود و با یک شب ماندن در آن ضرر نمی‌کنید. اگر می‌خواهید از طبیعت بیشتر لذت ببرید و با شب‌گذرانی در خانه‌ای روستایی و یا اقامتگاهی بومی در منطقه موافقید و احتمالاً بنا دارید از هزینه‌های سفر بکاهید، برای اقامت به خانه روستایی در «مالخواست» بروید. آش‌های کم‌نظیر «چَنگال‌او» و «اِگِره» که ترکیبی از چغندر، سبزی و دوغ محلی و سیب‌زمینی است و یکی از خوشمزه‌ترین آش‌های ایرانی محسوب می‌شود را می‌توانید در اقامتگاه‌های روستایی چهاردانگه و دودانگه پیدا کنید. 

قدیمی‌ترین روستای مازندران

به «کوات» قدیمی‌ترین روستای مازندران در ۱۳ کیلومتری چشمه سورت با تاریخی بیش از ۲۵۰۰ سال که در بخش چهاردانگه ساری واقع و بنای امام‌زاده شمس‌الدین آن به ثبت ملی رسیده است، نزدیک شدید. 

این‌گونه روایت می‌کنند: «روستای کوات را شاهزاده‌ای ساسانی به نام گوات، حدود سال ۴۶۰ میلادی بنا نهاد.» نام کوات برگرفته از زبان مرسوم آن روزگار (پهلوی ساسانی) است که آن را در در عربی قباد و در لاتین کاباداس می‌گویند. کوات به معنی نیکورای و خردمند است. در جلد ششم فرهنگ معین معنی کوات، پادشاه محبوب و سرور گرامی عنوان شده است. 

چورتِ مینیاتوری

اگر خورشید در آسمان بود و روز پیدا، می‌توانید ۳۰ کیلومتر بعد از «سورت» به دیدن دریاچه «چورت» ۶۰ کیلومتری ساری بروید. اگر اهل سلفی گرفتن هستید و می‌خواهید به خانواده و دوستان‌تان بگویید سفر را چطور می‌گذرانید، پس‌زمینه عکس‌هایتان خوش‌رنگتر از همیشه خواهد بود. روستاهای دودانگه هم پرتعدادند و هم به قدر کفایت زیبا. برای دیدن برج «رسکت» از دو راهی سد سلیمان تنگه و کیاسر، به سمت سد بروید. اطراف سد هم، شرایط تفرج و اقامت فراهم است. اهل هیجان می‌توانند پاراگلایدر را در روستای سرکت که در همین جاده قرار دارد، تجربه کنند. خوردن یک وعده ماهی در رستوران «ماهی تاکام»، پیشنهاد ماست. تا از یاد نبردیم؛ خرداد ماه می‌توانید برای جشن گلاب به دودانگه بیایید. 

ساریِ با طراوت

یک روز حداقل زمانی است که برای گردش در ساری نیاز دارید؛ می‌توانید گشتن را از مرکز شهر شروع کنید. ساری دارای بافت تاریخی است و عموم این بافت‌ها که در دوره‌های تیموری، صفوی و قاجار شکل گرفته در مرکز شهر وجود دارد. می‌توانید به بافت قدیمی در چهار راه برق بروید، عمارت ۱۵۰ساله کُلبادی، موزه کوچکی است که نزدیک میدان اصلی واقع شده و به تنهایی دیدنی است. خانه فاضلی نیز دیوار به دیوار موزه، عمارتی زیبا در محله آب انبار نو است. از راه خانه کلبادی می‌توانید به حمام وزیری با قدمتِ دوره قاجار بروید که از لحاظ نوع معماری، مصالح و ویژگی‌های ساختمانی از ابنیه مشهور به شمار می‌رود. فاصله مسجد جامع ساری که قدیمی‌ترین و نخستین مسجد مازندران است و قبل از آنکه به مسجد تبدیل شود آتشکده زرتشتیان بود، با چهار راه برق، ۱۵۰ متری فاصله دارد. از بازار محلی و سنتی نرگسیه عبور کنید و به آن طرف خیابان و سمت چپ مسیری که به میدان ساعت منتهی می‌شود، بروید و از بقعه‌های امام‌زاده یحیی و برج و مقبره سلطان زین‌العابدین دیدن کنید و سپس راه رودخانه تجن را در پیش بگیرید. تا از خاطر نبردم؛ فروردین و اردیبهشت درختان نارنج این شهرِ قدیمی شکوفه می‌دهند و هوا بی‌اندازه عطرآگین است. عرق و مربای بهارنارنج اینجا پرمشتری است. ممکن است شیفته‌ی ساری شوید؛ وقتی اردیبهشت در جشنواره «بهارنارنج» شرکت کردید. 

در حاشیه رودخانه تجن

پارک ملل در حاشیه رود تجن و شرق ساری قرار دارد؛ این پارک ۳۵ هکتاری دو، سه دقیقه‌ای با امام‌زاده عباس فاصله دارد. پارک جنگلی شهید زارع نیز در این مسیر و سه کیلومتر بعد از رودخانه است. پناهگاه حیات وحش سمسکنده، محل نگهداری گوزن زرد ایرانی هم نزدیک است؛ پنج، شش کیلومتر بعد از پارک. راه آمده را برگردید و از جاده فرح‌آباد که روزگاری پایتخت دوم شاه عباس صفوی بود، خودتان را به ساحل برسانید. پس از رویت مسجد صفوی در شهرِ کوچک و تاریخی فرح‌آباد در سمت راست جاده، ساحل ماسه‌ای دریای مازندران پیداست. قدم‌زدن در ساحل با طی کردن ۷۰۰ کیلومتر راه، یقیناً دلپذیر است. 

اگر به سفر با قطار تمایل داشتید همه چیز آماده است. ساری از نخستین شهرهای ایران است که ساخت راه‌آهن سراسری در آن رقم خورد و موقع جنگ جهانی دوم به تصرف نیروهای شوروی درآمد. مرکز اداره راه‌آهن شمال در شهر ساری قرار دارد. ساخت راه‌آهن باعث شد تا ساری به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شود. پل راه‌آهن ساری که به پل گَردن مشهور است در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و توسط آلمانی‌ها ساخته شده است. پل گردن بر روی رودخانه تجن قرار دارد و پس از ۹۲سال، کماکان محل عبور قطارهای باری و مسافری‌ست. 

سوغاتِ ساری

غذا را می‌توانید در رستوران‌های مسیر میل کنید؛ ماهی شکم‌پر و اکبرجوجه عالی و غذاهای اغلب رستوران‌های این جاده باکیفیت است. در ساری هم تعداد رستوران و فروشگاه‌های غذای خانگی کم نیست. اگر دلتان خواست کنار ساحل اقامت شبانه داشته باشید بعید می‌دانیم بدون رزرو جا در یکی از مجموعه‌های دولتی ساحل ساری بتوانید شب بمانید، ولی خانه‌های روستاهای اطراف به ویژه در فرح‌آباد برای اقامت مسافران آماده‌اند. ساری چند هتل مناسب هم دارد. برای خرید سوغات می‌توانید از فروشگاه‌های مراکز خرید جاده فرح‌آباد و هم از بازارهای ساری ترشی، مربا، صنایع دستی، و…، تهیه و صنایع‌دستی اصیل مازندران را از فروشگاه خیابان ملامجدالدین جستجو کنید. اگر سفرتان در مازندران رو به پایان است به بازار ماهی در جاده ساری به قائم‌شهر بروید. انواع ماهی دست شما را برای انتخاب باز می‌گذارد. 

 

* گزارش: زهرا اسلامی