به گزارش ندای تجن به نقل از ایران تئاتر، آیین رونمایی از پوستر چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و نشست رسانه‌ای این رویداد هنری با حضور کاظم نظری (مدیرکل هنرهای نمایشی)، کوروش زارعی (دبیر چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر)، نصرالله قادری (مشاور عالی دبیر جشنواره)، حجت‌الله (افشین) ناظری (مسئول دبیرخانه و مدیر اجرایی جشنواره)، مصطفی موتورچی (دستیار ارشد دبیر جشنواره)، حسن رونده (دبیر بخش استان‌ها)، امین رهبر (مدیر بخش رادیو تئاتر)، صادق رشیدی (مدیر بخش پژوهش)، ایوب آقاخانی (دبیر بخش نمایش‌نامه‌نویسی)، داریوش نصیری (دبیر بخش تئاتر خیابانی)، مرتضی منصوری (مدیر بخش بین‌الملل جشنواره)، حسینعلی شوندی (داور جشنواره مناطق و بازبین آثار ارسال‌شده)، مهدی یوسفی‌کیا (مدیر روابط عمومی جشنواره)، هوشنگ توکلی، محمد فیلی، حسینعلی پرستار، احمد جولایی، محمود فرهنگ، عباس عظیمی، مدیران هنری و اصحاب رسانه ساعت 11 امروز در تالار رودکی برگزار شد.
کوروش زارعی در ابتدای این نشست گفت: «شما اصحاب رسانه یار دوازدهم ما و یاری‌گر تئاتر و هنرمندان و خانواده تئاتر هستید و من از شما بابت این حضور و همراهی‌تان متشکرم.»
در ادامه این مراسم، هوشنگ توکلی، بازیگر پیشکسوت تئاتر و سینما و تلویزیون گفت: «گزارشی را پیش از همه‌گیری ویروس کرونا خدمت مقام معظم رهبری ارائه دادیم و اعلام کردیم که نزدیک به یک‌میلیون فارغ‌التحصیل هنر داریم که این آمار، شگفت‌انگیز است.»
او ادامه داد: «این یکی از گزارش‌هایی بود که پنهان مانده بود و همچنان نیز پنهان است. به‌رغم اینکه مقام معظم رهبری فرمودند تا راجع به این قضیه صحبت شود و با هنرمندان همکاری‌های بیشتری شود اما متأسفانه به دلایلی این اتفاق رخ نداد.»
توکلی افزود: «هنرمندان جوان ما در انتخابات ریاست جمهوری نیز حضور فعال داشتند و بالاترین آمار را در آثار این هنرمندان دیدیم. وقتی آقای کوروش زارعی به‌عنوان دبیر چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر انتخاب شدند، خوشحال شدم چون ایشان هم هنرمندان را می‌شناختند و کمک کردند تا از آمار اجرایی بالاتری در حوزه تئاتر برخوردار شویم.»
او افزود: «شنیدم پنج استان اصلی بیشترین همکاری را با این جشنواره داشتند و امسال جشنواره پربار است و این جای خوشحالی دارد.»
این هنرمند پیشکسوت با بیان اینکه اعدام حسین اکبری گشایشی در حوزه دیدگاه‌های نظام ایجاد کرد، گفت: «یکی از دلایلی که بحران‌های زیادی در حوزه فرهنگ وجود آمده حضور فعال و بی‌نام افرادی بوده که سیستم‌های امنیتی ما آن‌ها را همیشه زیر نظر داشتند. این اولین حرکتی بود که در بحران‌ها نشانه بود تا ببینیم که این بحران‌ها چگونه الفت انسانی و مسئولیت‌های ما را نسبت به مردم، کشور و نظاممان به خطر می‌اندازد.»
او گفت: «از سال 60 به بعد، حوزه تئاتر ما خیلی فعال شده است و قدیمی‌ها معتقد بودند باید چراغ تئاتر را روشن نگه داشت. هنرمندان مسئولیتی در قبال مردم دارند و مسئولیتی هم مردم در قبال آن‌ها دارند. هنرمندان باید وظیفه خود را انجام دهند و مخاطبان هستند که انتخاب می‌کنند که حضور داشته باشند یا نه. امیدوارم اهل‌قلم و رسانه به این تحریم‌های بچگانه و عقب‌افتاده که به هنرمندان ما در هر زمینه تحمیل می‌شود، بپردازند و این حوزه‌های حسی را به عقلانیت نزدیک کنند.»
توکلی ادامه داد: «خوشحالم که در این سن شاهد برگزاری چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر این سرزمین هستم و می‌دانم این رویداد پربار است و موفق شده است راه‌های جدیدی برای تعامل با هنرمندان داشته باشد.»
او افزود: «آرزوی ما بود که یک‌بار هم شده با کشورهای همفکر و همسایه خودمان وارد تعامل شویم ولی تا پیش‌ازاین همیشه سنگ‌اندازی شده است چراکه نگاه وابسته غرب‌گرایانه حاکم بود؛ اما این جشنواره اولین جشنواره‌ای است که از این دیوار عبور کرده و این دستاورد مهمی است و امیدوارم جوانان این آثار را ببینند.»
این هنرمند در پایان گفت: «هنرمندان ما مثل بقیه مردم در فقر زندگی می‌کنند اما اگر نتوانیم مشکلات مالی‌شان را درک کنیم، به بیراهه می‌روند و باید حمایت شوند.»
در ادامه این مراسم، کاظم نظری، مدیرکل هنرهای نمایشی با خوشامدگویی و تشکر از دبیر چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و هنرمندان و اصحاب رسانه گفت: «از اصحاب رسانه می‌خواهم یار اول ما باشند و کنار ما بایستند. در این شرایط سخت همه هنرمندان چه در استان‌ها و چه در تهران زحمت کشیده‌اند تا این جشنواره باشکوه برگزار شود و در رشد و تعالی تئاتر کمک‌کننده باشد و معمولاً یکی از وظایف جشنواره‌ها هم همین است تا بتوانند در توسعه و تقویت و تولید تئاتر مؤثر باشند؛ چراکه اگر این جشنواره چنین خاصیتی نداشته باشد، صرفاً تنها برگزار شده است.»
او ادامه داد: «آقای زارعی و تیم برگزاری چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر تلاش کردند تا در فرم و محتوا، مسئله انسان، مدیریت تئاتر و مسائلی که در طراز انقلاب اسلامی کشورمان باشد، مورد توجه قرار گیرند. از دبیرخانه و همه هنرمندان و اصحاب رسانه که ما را در این راه همراهی کردند، قدردانی می‌کنم.»
نظری با بیان اینکه محمود سالاری معاون امور هنری فرهنگ و ارشاد اسلامی همین حالا در جلسه با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص حمایت از تئاتر شرکت کرده است، گفت: «تئاتر نیاز به حمایت دارد و اگر این حمایت نباشد، واقعاً اتفاقی نخواهد افتاد.»
در ادامه مراسم، دو پوستر جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با طرح‌هایی از محمد اسفندیاری و حسن موسی‌زاده رونمایی شد.
امسال سال شهرستان‌هاست
در ادامه این نشست، کوروش زارعی، دبیر چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با معرفی همکاران خود در این رویداد هنری گفت: «چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر از روز شنبه اول بهمن‌ماه فعالیت خود را آغاز خواهد کرد. البته بخش رادیو تئاتر این رویداد هنری از روز یک‌شنبه 25 دی‌ماه فعالیت خود را شروع کرده است.»
او ادامه داد: «هم‌زمان در روز افتتاحیه این رویداد هنری مراسم اختتامیه رادیوتئاتر برگزار خواهد شد. علاوه بر این از دو هنرمند زنده‌یاد علی سلیمانی بازیگر و هنرمند تئاتر ایران و سعید تشکری درام‌نویس مطرح تجلیل خواهد شد.»
زارعی با بیان اینکه امسال در کنار بخش بین‌الملل، بخش نوین دیگری طراحی شده است، گفت: «این بخش جدید، تشکیل اتحادیه تئاتر جهان اسلام است که نزدیک به 30 مدیر هنرهای اسلامی از کشورهای اسلامی و مهمانان مختلف همراه ما خواهند بود.»
او ادامه داد: «ما در نظر داشتیم تا این رویداد را در خوزستان برگزار کنیم و پنج نمایش به زبان عربی هم آنجا اجرا شود که به دلیل شرایط اقتصادی و دیگر موارد امکان چنین کاری برای‌مان فراهم نشد و این رویداد در تهران برگزار خواهد شد.»
زارعی درباره آمار و ارقام آثار تولیدی جشنواره توضیح داد: «۳۷ نمایش در بخش مسابقه ایران، ۲۳ اثر در بخش مسابقه بین‌الملل، ۲ اثر در بخش ویژه، ۱۳ اثر رادیو تئاتر و ۳۱ اثر در بخش خیابانی اجرا خواهند شد.»
این مدیر هنری گفت: «امسال سال چهره‌های درخشان و جوان تئاتر کشور است و چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر این استعدادها را به تئاتر ایران معرفی خواهد کرد.»
زارعی ادامه داد: «80 درصد کارهای ما استانی است و 20 درصد برای تهران است. امسال سال شهرستان‌ها و درخشش هنرمندان شهرستان است.»
داریوش نصیری، مدیر بخش تئاتر خیابانی چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر هم در ادامه نشست، با ارائه آمار و ارقام این بخش گفت: «115 اثر از 48 شهر کشور به دبیرخانه این بخش رسیده بود و استان‌های تهران و کرمانشاه بیشترین حضور را در این رویداد داشتند.»
او ادامه داد: «بعد از بازبینی حضوری توسط مجید رحمتی، سعید خیراللهی و محمد مظفری 21 اثر برای شرکت در بخش تئاتر خیابانی جشنواره انتخاب شد. از بین جشنواره‌های سردار آسمانی، تئاتر مقاومت، سردار جنگل، ایثار و سودای عشق 8 اثر خواهیم داشت.2 اثر مهمان داریم و در مجموع تعداد آثار، 31 اثر خواهد شد. 23 کارگردان مرد و 7 کارگردان خانم در این رویداد حضور دارند. بخش خیابانی در پهنه رودکی از روز اول بهمن ساعت 14:30 آغاز خواهد شد.»
استان‌های فارس و خراسان رضوی بیشترین آثار و مخاطبان را جشنواره خواهند داشت
حسن رونده، مسئول امور استان‌های جشنواره فجر گفت: «34 جشنواره استانی برنامه‌ریزی شد و از 25 آبان تا 23 آذر جشنواره‌های تئاتر استانی در کشور برگزار شد. در این رویداد هنری 763 اثر به دبیرخانه ارسال شد و 550 اثر انتخاب شد. در نهایت 260 اثر به جشنواره استانی راه یافتند و در رقابت پایانی 67 اثر برای حضور در بیست‌وهفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور معرفی شدند.»
او ادامه داد: «بیست و هفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور از 7 دی تا 25 دی‌ماه در کرمانشاه، بوشهر، مازندران و فارس اجرا شد. در این رویداد هنری 219 هنرمند در کرمانشاه، 282 هنرمند در بوشهر، 215 هنرمند در مازندران و 199 هنرمند در استان فارس حضور داشتند.»
رونده با بیان اینکه 17 اثر نمایشی از بیست و هفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور به چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر راه یافتند، گفت: «استان‌های فارس و خراسان رضوی بیشترین آثار و مخاطبان را در جدول جشنواره چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر خواهند داشت.»
همه استان‌ها در بخش نمایش‌نامه‌نویسی جشنواره نماینده دارند/نوید گشایش در حوزه درام‌نویسی
در ادامه این نشست، ایوب آقاخانی، مدیر بخش نمایش‌نامه‌نویسی چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر هم گفت: «بخش نمایش‌نامه‌نویسی کمی فراتر از انتظار، آماری به دست ما سپرد که مسبب حیرت بود. ما 320 نمایش‌نامه بدون تمدید مهلت فراخوان دریافت کردیم و هیچ استانی نیست که نماینده‌ای در این رویداد هنری نداشته باشد.»
او ادامه داد: «داوری بخش نمایش‌نامه‌نویسی بر عهده شهرام زرگر، حسین جعفری و نصرالله قادری بود. داوری بسیار پیچیده از قلم‌های عصیانی، نوجو و در برخی موارد وام‌دار قاعده‌های جدی و کلاسیک داشتیم و همین امر، تنوع وسیعی میان آثار قرار داده بود.»
آقاخانی گفت: «در این مواجهه 24 نمایش به‌عنوان کاندیدای این بخش معرفی و اعلام شده است. من قبل از اینکه در جلسه افتتاحیه برندگان معرفی شوند به تک‌تک دوستان تبریک می‌گویم و از حضورشان تشکر می‌کنم. از قلم‌هایی که نوید گشایشی در حوزه درام‌نویسی کشور می‌دهند.»
مدیر بخش نمایش‌نامه‌نویسی جشنواره ادامه داد: «اگر برای این همه استعداد و تنوع در حوزه درام‌نویسی فکری جدی نشود، این استعدادها را از دست خواهیم داد. این‌ها باید هم‌گرا شوند و به آن‌ها بها داده شود. البته اینکه چقدر در مسیر همراه باشند از ذمه ما خارج است.»
آقاخانی در پایان گفت: «این استعدادها در واقع نه آینه تمام‌نمای نمایش‌نامه‌نویسی کشور بلکه به حکم تجربه شاید یک‌هفتم توان واقعی باشد که اگر راه برای‌شان باز شود، قطعاً به بار خواهند نشست.»
13 اثر در بخش رادیوتئاتر اجرا می‌شوند
امین رهبر، مدیر بخش رادیو تئاتر چهلویکمین جشنواره تئاتر فجر در ادامه این مراسم گفت: «از 25 دی‌ماه بخش رادیو تئاتر جشنواره آغاز به کار کرده است. در این بخش 83 اثر از مراکز استان‌ها به دبیرخانه ارسال شد. 11 اثر توسط داوران انتخاب آثار پذیرفته شد و 2 اثر نیز مستقیم از جشنواره مقاومت معرفی شدند.»
او ادامه داد: «فریبا متخصص، بهرام سروری‌نژاد و علی بهرامی داوران بخش انتخاب آثار بودند و حمید منوچهری، محسن سوهانی و نورالدین جوادیان داوران این رویداد هنری هستند.»
درخواست 180 اثر نمایشی برای حضور در جشنواره فجر 41
در ادامه مراسم، نوبت به مرتضی منصوری مدیر بخش بین‌الملل جشنواره رسید. او گفت: «در بخش بین‌الملل چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فجر 180 اثر نمایشی از 46 کشور دریافت شد و در نهایت 45 اثر بازبینی شد.»
او ادامه داد: «در نهایت 10 اثر نمایشی از 8 کشور شامل کشورهای برزیل، روسیه، عمان، اسپانیا، عراق، ارمنستان، تونس و اردن در این بخش حضور دارند.»
منصوری گفت: «اتحادیه تئاتر جهان اسلام روزهای هفتم و هشتم بهمن‌ماه برگزار می‌شود. 34 مقاله با توجه به موضوعات فراخوان به دبیرخانه ارسال شده است و 20 نمایش انتخاب شده است. 146 هنرمند در بخش صحنه‌ای این بخش حضور دارند. 3 داور خارجی در این رویداد شرکت خواهند کرد. همچنین 4 ورکشاپ در این بخش برگزار می‌شود.»
دریافت 30 مقاله برای بخش پژوهش جشنواره
صادق رشیدی، مدیر بخش پژوهش چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر گفت: «بخش پژوهش همواره بخش تزیینی و حاشیه‌ای محسوب می‌شد؛ اما آنچه شما روی صحنه می‌بینید اساساً با تئوری و نظریه فهمیده می‌شود. ما با اعلام فراخوان 30 مقاله دریافت کردیم و 9 اثر برای انتشار انتخاب شده است.»
او ادامه داد: «امسال دو کتاب ترجمه داریم. یک کتاب با موضوع مطالعه تطبیقی اجرا در تئاتر شرق و غرب و یک مجموعه مقالات به نظریات و دیدگاه‌های شاخص کارگردانان دنیا پرداخته است.»
منصوری افزود: «مقالاتی که انتخاب شده‌اند محوریتشان تئاتر بومی یا مسئله تئاتر ایران است و یا به‌طور مشخص و تخصصی هم به نمایش خلاق هم به حوزه تئاتر ایران پرداخته‌اند.»
این مدیر هنری صفاریان، قهرمانی و رشیدی را به‌عنوان داوران این بخش معرفی کرد و گفت: «3 کتاب در حوزه مطالعات نظری و یک مجموعه نمایش‌نامه خواهیم داشت که در فرصت مقتضی به انتشار خواهد رسید.»
سید مصطفی موتورچی دستیار ارشد دبیر جشنواره در تکمیل سخنان مدیر بخش بین‌الملل گفت: «ما امسال در بخش بین‌الملل تلفیقی از آثار ایرانی و خارجی داریم. در این دوره، بخش مرور با بخش بین‌الملل تلفیق شده است و برخلاف سال‌های قبل بخش مرور رقابتی خواهد بود.»
تلاش برای رونق بخش پژوهش
در ادامه این نشست، نصرالله قادری مشاور عالی دبیر جشنواره تئاتر فجرهم گفت: «امسال برگزاری و شرکت در جشنواره راه رفتن روی میدان مین بود و همه عزیزان شرکت‌کننده در بخش اجرایی و هنرمندان سعی کردند تا چراغ تئاتر را روشن نگه دارند.»
او ادامه داد: «گروهی معتقدند استقبالی از جشنواره نشده است اما تمام آمار دبیرخانه مکتوب همراه با نام هنرمند و درخواست موجود است.»
قادری همچنین گفت: «دو بخش نمایش‌نامه‌نویسی و پژوهش همیشه در جشنواره‌ها مهجور است و سعی کردیم این دو بخش را در این دوره به‌خوبی ارائه دهیم.»
نصرالله قادری، مشاور ارشد جشنواره چهل‌ویکم تئاتر فجر نیز درباره کیفیت آثار بخش بین‌المللی گفت: «ما در دبیرخانه و ستاد اجرایی جشنواره تئاتر فجر هیچ‌گاه سعی نکردیم چرخ را دوباره اختراع کنیم.»
او افزود: «در حوزه کارهای انتخاب شده نیز بخش مهمی از آثار بخش بین‌الملل توسط دولت‌مردان کشورهای اروپایی اجازه حضور هنرمندانشان در کشور ما داده نشد و تمام این آمار و گواه صدق کلام ما در دبیرخانه موجود است. ما حتی موافقت‌نامه کتبی گروه‌ها برای حضور در جشنواره را داشتیم اما دولت‌های آن‌ها مانع از حضورشان در جشنواره شدند.»
مشاور ارشد جشنواره چهل‌ویکم تئاتر فجر گفت: «با وجود این در انتخاب آثاری که در بخش بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر هستند تلاش کردیم تا در انتخابشان کیفیت آن‌ها از آثار تئاتر کشورمان بالاتر باشد. این را در روزهای حضور در جشنواره و دیدن این آثار می‌توانید قضاوت کنید.»
مهدی یوسفی کیا، مدیر روابط عمومی جشنواره تئاتر فجر هم گفت: «بخش اول کارت‌های خبرنگاری صادر شده است و از 29 دی‌ماه سایت گیشه هفت برای بلیت خبرنگاران باز می‌شود و ردیف 6 هر سالن برای دوستان مطبوعاتی و رسانه‌ای است.»
او ادامه داد: «مدیریت بخش عکس از اجراهای روی صحنه بر عهده ستاد جشنواره است و عکس‌ها در سایت جشنواره بارگذاری می‌شود.»
یوسفی کیا در پایان سخنان خود در مورد تبلیغات این رویداد هنری گفت: «با هماهنگی انجام‌شده با سازمان زیباسازی شهرداری و مترو تهران تبلیغات شهری هم به‌زودی منتشر خواهد شد.»
کوروش زارعی در پاسخ به پرسشی، از اختصاص یک سالن نمایشی برای اجراهای عموم هفت نمایش برگزیده رویداد تئاتر «صاحبدلان» در بخش جنبی جشنواره خبر داد.
زارعی گفت: «از تمام کسانی که پایمردی کردند، مورد تهدید قرار گرفتند اما ایستادند و آثارشان را با تمام تهدیدها به جشنواره رساندند، تشکر می‌کنم. آن‌ها عاشق تئاتر بودند وگرنه جشنواره کمک‌هزینه آن‌چنانی نمی‌دهد. ولی برای روشن نگه‌داشتن چراغ تئاتر جانانه ایستادند و برای فرهنگ و هنر ایستادند.»
این مدیر هنری ادامه داد: «قبول کنیم مردم دلشان برای تئاتر تنگ شده و اگر تئاتر را تعطیل کنیم به مردم، خودمان و تئاتر ظلم کرده‌ایم و ما به‌عنوان خادم مردم نباید آن‌ها را از تئاتر محروم کنیم.»
دبیر چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر گفت: «برخی تئاتر را تحریم کردند اما من به دوستانم می‌گویم هرچقدر هم تئاتر را تحریم کنید این هنر به کار خود ادامه خواهد داد و هیچ‌وقت متوقف نمی‌شود. مگر کسبه و دیگر مشاغل تعطیل هستند که تئاتر را تحریم کنیم؟ خیلی از عزیزان تئاتری ما کارمند بعضی از ادارات دولتی هستند و حقوق ماهانه می‌گیرند اما تئاتر را تحریم می‌کنند.»
زارعی ادامه داد: «چرا به تئاتر ظلم می‌کنیم. ما همه یک خانواده هستیم. شما مردم را از آثار زیبای خودتان بی‌بهره نکنید. مگر تئاتر چیزی جز عشق به ما می‌دهد. این تئاتر سال‌هاست فقیرانه زندگی می‌کند و خواهش می‌کنم به تئاتر ظلم نکنید.»
زارعی در مورد تبلیغات جشنواره در بخش‌های رادیویی و تلویزیونی گفت: «از هفتم دی‌ماه رادیویی به نام رادیو جشنواره افتتاح شده است و هر روز یک ساعت و نیم برنامه زنده از این رادیو پخش می‌شود. شبکه‌های یک پنج، چهار و شبکه خبر نیز در این رویداد هنری همراه ما خواهد بود.»
او افزود: «شبکه 4 هر شب در ایام برگزاری چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر برنامه زنده دارد و در طول روزهای جشنواره با استان‌ها آنتن زنده خواهد داشت. علاوه بر این رادیو فرهنگ، رادیو نمایش و رادیو جوان نیز در این مدت برنامه زنده خواهند داشت.»
زارعی با بیان اینکه اگر بخواهیم به تمدن نوین اسلامی برسیم هنری که می‌تواند این مسیر را ایجاد کند، تئاتر است، گفت: «تئاتر تنها چیزی است که می‌تواند حلقه اتصال بین کشورها باشد. چیزی بهتر از تئاتر نمی‌تواند بین کشورها اتحاد ایجاد کند.»
او با بیان اینکه برآورد بودجه این رویداد هنری 22 میلیارد است، گفت: «تلاش کردیم تا گروه‌های نمایشی سایر استان‌ها حداقل پنج شبانه‌روز در جشنواره حضور داشته باشند. ما نزدیک به 800 نفر مهمان داخلی داریم و حدود 250 هنرمند خارجی در این رویداد هنری داریم.»
