به گزارش ندای تجن- دکتر عباس علی پور در گفتگو با خبرنگار ما در رابطه با بیماری تب شالیزار یا لپتوسپیروزیس می گوید: همانطور که از نام بیماری می توان فهمید، تب شالیزار یا لپتوسپیروز یک بیماری تبدار عفونی است که جزو بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان بوده که در مناطق مختلف به عناوین مختلفی مانند تب شالیکاران، تب گل و لای، بیماری ماهیگیران، زردی خونریزی دهنده، تب هفت روزه، تب نیشکرچینان و…. معروف است.
وی با اشاره به اینکه تب شالیزار در تمام دنیا بجز قطب شمال و جنوب گسترش دارد، می افزاید: مناطقی که در آن شاهد بارندگی زیاد هستیم و سطح آب های زیرزمینی بالاست و مشاغلی کارشان در این آبهای آلوده بالا هست(مانند استان‌های مازندران و گیلان)، این بیماری شایعتر است.
دکتر علی پور عامل بیماری را باکتری با نام لپتوسپیرا عنوان می کند و توضیح می دهد: این بیماری جز بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان محسوب شده و مخزن این بیماری حیوانات اهلی و وحشی هستند و شرایط مساعد محیطی مانند خاک مرطوب یا آبهای سطحی زمینه را برای بقای این باکتری در خارج از بدن میزبان فراهم می سازند. برای این باکتری درجه حرارت محیط بین 7 و 36 درجه سانتیگراد و پی اچ حدود 8-6 و زمین های گل آلود به زه کشی ناقص و همچنین افزایش ناگهانی درجه حرارت محیط توام با افزایش نزولات آسمانی و ایجاد سیلاب های فصلی شرایط مساعد محسوب می‌شوند.
این استاد اپیدمیولوژی در ادامه بیماری‌زایی این عفونت را اینگونه شرح می دهد: عفونت لپتوسپیرایی از طریق تماس انسان یا دام با آب، خاک و به ندرت غذای آلوده شده به ادرار حیوان آلوده ایجاد می شود. راههای ورود این باکتری به بدن انسان از راه زخم با خراشهای پوستی، سطوح مخاطی و تنفس قطرات معلق حاوی باکتری می باشد. بعد از ورود به بدن، این باکتری به سرعت وارد جریان خون شده و تکثیر می یابد. بعد از 10 روز از ورود باکتری به بدن و تولید آنتی بادیها عامل بیماری‌زا که در کلیه ها جایگزین شده از راه ادرار دفع می شود و ممکن است به مدت طولانی ادامه داشته باشد.
دکتر علی پور در توضیح اینکه چه حیواناتی مخزن بیماری لپتوسپیروز هستند، یادآور می شود: مخزن بیماری هم حیوانات اهلی هستند و هم وحشی از جمله: گاو، اسب، سگ، گربه، موش و سایر جوندگان و حیوانات وحشی مانند گوزن، روباه، راسو، سنجاب و حتی خزندگان و دوزیستان.
وی در رابطه با راههای انتقال این بیماری می گوید: این بیماری از طریق تماس با آب، غذا یا خاک آلوده به ادرار حیوان اهلی یا وحشی مبتلا به انسان انتقال می یابد. بنابراین این باکتری عمدتا از راه خراشهای پوستی و یا در مواقعی از طریق خوردن و آشامیدن غذا و آب آلوده به انسان منتقل می شود. نکته قابل توجه این است که انتقال بیماری از انسان به انسان بسیار نادر است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران علائم تب شالیزار را اینگونه بیان می کند: بروز علایم بیماری معمولا 7 الی 14 روز پس از مواجهه فرد با عامل بیماری‌زا اتفاق می افتد. این بیماری می تواند بدون علامت و یا بصورت تبدار حاد همراه باشد یا در موارد بسیار نادر، کشنده باشد.
با انتشار عامل بیماری (لپتوسپیرا) در ارگانهای مختلف بدن بصورت مننژیت (التهاب پرده مغز)، میوکاردیت (التهاب عضله قلب)، پنومونی (عفونت ریه)، کلاپس قلبی عروقی (تخریب قلب) و نارسایی کلیوی خود را نشان دهد. در اکثر موارد بیماران دچار نوع تبدار خفیف بدون زردی می شوند و در موارد کمتری بیماری بصورت شدید با زردی تظاهر می یابد.
دکتر علی پور درباره اشکال مختلف ابتلا به بیماری می گوید: 15 تا 40 درصد بدون علامت و 90 درصد با علامت خفیف بدون ایکتر (زردی) (سردرد، تب، لرز، درد عضلات، استخوان، چشم، قرمزی چشم و ملتحمه از روز سوم است). اسهال (4 تا 7 روز) و استفراغ، قرمزی (راش) هایی در سطح پوست و در مواردی هم بزرگی کبد، طحال، لنفادنوپاتی، فارنژیت، گلودرد، مشکلات قلبی عروقی، ضایعات پوستی در تنه و جلوی ساق پا از علائم دیگر این بیماری است.
مشخصه مرحله دوم نیز وجود باکتری در ادرار و ظهور آنتی بادی در سرم خون است و از علایم آن: تب، لرز و علایم التهاب پرده های مغز (مننژیت)، سندرم گیلن باره، اختلال بینایی، فلج اعصاب مرکزی، آنسفالت، ضعف و سفتی عضلات است.
ایشان راههای اصلی پیشگیری از این بیماری برای کشاورزان را، پوشاندن زخمهای پا و دست، استفاده از چکمه تا بالای زانو و حتی الامکان استفاده از دستکش در زمان شالیکاری، عدم استعمال آبهای کشاورزی برای شستن دست و صورت و آشامیدن، عنوان نمودند.
معاون بهداشتی در انتها گفتند که خوشبختانه ما در استان مازندران ظرفیت خوب تیم سلامت و پزشکی خانواده در شهرها و روستاها را داریم و از مردم عزیز استان مازندران و بخصوص شالیکاران عزیز خواستند در صورت مشاهده علائم فوق، به آنها مراجعه نمایند. در دانشگاه علوم پزشکی مازندران نظام مراقبت این بیماری با دقت انجام و مورد ارزیابی قرار می گیرد.
