ندای تجن_تارا رادی، مدرس وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری : گردشگران آگاهانه یا ناآگاهانه نه تنها ممکن است موجب آسیب رساندن به جاذبه‌های فرهنگی، طبیعی و محیط جامعه میزبان شوند،بلکه از طرف دیگر تداوم فعالیت‌های خرابکارانه گردشگران در مقصدهای گردشگری می‌تواند در بلند مدت هزینه‌های اضافی مادی و غیرمادی به جامعه میزبان در کنار تخریب جاذبه‌های گردشگری موجود را به همراه داشته باشد.
لذا ممکن است میزان فعالیت‌های خرابکارانه از آستانه تحمل و تاب‌آوری اجتماع محلی بالاتر رفته و منجر به عدم پذیرش گردشگر در آن منطقه شود بنابراین جلوگیری از تخریب و آسيب‌رسانی به میراث فرهنگی و تاریخی گردشگری مستلزم حضور گردشگرانی است که رفتاری مسؤولانه داشته باشند. این ویژگی تنها به هنگام سفر محدود نمی‌شود بلکه پیش و پس از سفر هم باید به این مهم توجه کرد تا گردشگر به آن پایبند بماند.
گردشگران عمدتا در محل زندگی خود به عنوان شهروندان عادی به شمار آمده و تحت کنترل‌های اجتماعی ناملموس قرار دارند، اما برخی از آنها در هنگام گردشگری احساس آزادی عمل کرده و اقدام به انجام فعالیت‌های خرابکارانه و خارج از عرف می‌کنند. زیرا در مقصدهای گردشگری آنها تحت تأثیر افراد همراه بوده و همچنین فارغ از کنترل‌های اجتماعی هستند.
از طرفی برای جلوگیری از این آسیب‌ها صرف وضع قوانین کمک چندانی به حل این مشکلات نمی‌کند و راه صحیح‌تر این است که علاوه بر وضع قانون، نظارت بر حسن انجام آن و اصلاح نگرش افراد انجام شود. چگونگی تغییر این نگرش و پایبندی گردشگر به رفتارهای مسؤولانه موضوع بسیار مهمی است.
به عبارتی تفکر گردشگران باید به گونه‌اي مسؤولانه و صلح جو پرورش یابد و به رشد فرهنگی محیطی و اقتصادی مقصد کمک می کند و سفر مسؤولانه یا سفر اخلاقی شکل می‌گیردتغییر و اصلاح تفکر گردشگر با آگاهی بخشی و آموزش اصولی امکان پذیر است.
این آگاهی از بدو تولد در خانواده و در دورانتحصیل در مدرسه و دانشگاه و توسط رسانه‌های جمعی می‌تواند انتقال یابدراهنمایان گردشگری نقش بسیار مهمی در ارتقاء رفتار مسؤولانه و صلح آمیز گردشگران دارند به طور خاص، وظيفه آنها تنها محدود به ارائه اطلاعات تاریخی و فرهنگی نیست بلکه مسئولیت تربیت گردشگران به عنوان افرادی آگاه و متعهد به اصول اخلاقی محیط‌زیستی و اجتماعی فرهنگی را نیز بر عهده دارند.
راهنمایان به عنوان یک واسطه در سیستم گردشگری، تماس مستقیمی با گردشگران مردم جامعه محلی و منابع مقصد دارند آنها می‌توانند نه تنها در ارتباط بین مردم محلی و گردشگران بلکه بین مردم محلی نیز نقش داشته باشند.
راهنمایان می‌توانند به عنوان افرادی که با گردشگران در ارتباط مستقیم هستند به طور فزاینده‌ای از طریق آموزش ، تفسیر و الگو سازی اصول اخلاقی در پرورش نگرش‌ها و رفتارهای گردشگران تأثیرگذار باشند و گردشگری مسؤولانه را تسهیل و تقویت کنند؛ از این رو نقشی حیاتی در ترویج شیوه‌های گردشگری مسؤولانه ایفا کنند.
این نقش به ویژه در دنیای امروز که تعاملات فرهنگی و اجتماعی در سطح جهانی به سرعت در حال افزایش است اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. علاوه بر این گردشگران بیشتر تمایل دارند در تجربه سفر خود به دنبال مشارکت فکری و احساسی راهنما باشند.
همه اینها حاکی از آن است که راهنمایان گردشگری باید خود را به دانش، مهارت، تجربه مسؤولانه و پایدار بیشتر مجهز کنند و در مورد این نامه‌های رفتاری که از شیوه‌های گردشگری مسؤولانه حمایت می‌کند آموزش ببینند و خود را متعهد به رعایت این شیوه‌ها کنند تا بتوانند این نقش مهم را به خوبی انجام دهند و هر کجا که می‌روند رفتار مسؤولانه شکل بگیرد و آسیب‌ها را به حداقل برسانند و با آگاه سازی گردشگران الهام بخش سفرهای مسؤولانه بعدی آنها خواهد بود.
به گزارش ندای تجن، این متن خلاصه ای از کارگاه آموزشی بود که با همین عنوان در محل نمایشگاه بین المللی گردشگری برگزار شد.
