ندای تجن- در طول تاریخ رویکردهای گوناگونی به غدیر شده است که به طور غالب نسبتی با روح آن ندارد، کسانی پیوسته آن را انکار کردهاند، گروهی به تأویل آن پرداختهاند و آن را به گونهای نقل کردهاند که با هیچ یک از روابط و مناسبات قدرتطلبانه، خودکامانه، ستمگرانه و اخلاقشکنانه آنان منافاتی نداشته باشد.
برخی هم گهگاهی چون میراثخواران تاریخ از آن یاد میکنند، فقط در اندازه یک رویداد تاریخی. دستهای هم بدان عشق ورزیدهاند، عشق ورزیدنی عاطفی که ثمری جز تخلیه عواطف نداشته است و دوست داشتنی که به هیچ همسانسازی و الگوگیری منجر نشده است. کسانی دیگر هم هستند که آن را به یک مراسم صرفاً آیینی تقلیل دادهاند تا سالی یک روز آن را بزرگ دارند و به گرامیداشتش نشینند، ولی هیچ نسبتی با روح آن و جهتگیریهای آن نیافتهاند. آنچه در رویکرد به غدیر مهم است، «زیستن با آن» و براساس شرایط روز در راستای شناساندن غدیر برنامهریزی لازم را داشته باشند تا فرهنگ و آموزههای غدیری در بین مردم ترویج شده و همچنین شاهد ارتقای سطح محبت و معرفت نسبت به ائمه باشیم چرا که غدیر تنها یک روز نیست بلکه کلید خوردن تاریخ است. بر همین اساس، نگریستن به آن به عنوان تنها یک عید و یک روز، بدون دانستن و تفکر در فلسفه آن، ظلم به معنای تبلیغی، اندیشمندانه و جهادی آن است.
این مساله موضوعی است که متاسفانه بسیاری از دستگاهها و متولیان فرهنگی ما بدان مبتلا هستند. آن چه از غدیر برای ما اهمیت دارد، آموزهها و فرهنگ غدیر است و این که چه درسی از آن بگیریم تا بتوانیم الگو شویم. لذا میتوان با رفتار، کردار و گفتار خود فرهنگ غدیر را معرفی کرد. عید غدیر باید به عنوان یک فرهنگ در زندگی ما حضور پیدا کند و نباید آن را در حد یک تشریفات بدانیم، بلکه باید به عنوان فرهنگی ناب بدان نگاه کنیم که یک سبک زندگی به ما ارائه میدهد.
مسئله غدیر و ولایت مهم ترین مساله شیعیان است باید تلاش کنیم که با استفاده از هنر و ابزار آن، مفاهیم والای ولایت با بالاترین کیفیت به جهانیان معرفی کنیم. عید غدیر را باید یکی از بزرگترین اعیاد شیعیان دانست. روزی که دین کامل شد و نعمتهای پروردگار بیسابقه گشت. پیامبر گرامی اسلام (ص)با قرائت خطبه غدیر تکلیف آحاد جامعه اسلامی را مشخص نمود.
از این رو لازم است تا «واقعیت فرهنگی» و «آموزههای غدیر» سینه به سینه و نسل به نسل منتقل شود تا همگان حقیقت ولایت مولی الموحدین حضرت علی علیهالسلام را بدانند جهان فهمید برای رسیدن به حقیقت یک راه دارد و آن عشق به علی(ع) و عمل به سیره اوست، زیستن با غدیر؛ زیستن در پرتو آزادی معنوی و آزادی اجتماعی است، با غدیر زیستن، یعنی بر مبنای اخلاق با همه گستره آن زندگی کردن است، اگر غدیر تحقق پیدا کند، اخلاق به تمام معنا تحقق پیدا میکند.
اگر حقوق در معنای گسترده آن و در همه عرصههای آن شناخته و پاس داشته شود، همه چیز بهسامان میشود و رکنی رکین از ارکان غدیر تحقق مییابد. غدیر برای آن است که «فلسفه بعثت» تحقق پیدا کند و بعثت برای «تکمیل اخلاق» و تتمیم بزرگواریهای اخلاقی است.
مفهوم عدالت مفهومی گسترده است و زمانی تحقق مییابد که در مفهوم گسترده خود دریافت شود و در همه عرصههای زندگی رعایت گردد؛عدالت تدبیرکنندهای عمومی و فراگیر است که همه چیز را زیر پوشش خود بهسامان میآورد و در سایه آن همگان بدرستی بهرهمند میشوند و به حقوق شایسته خود میرسند و این گونه است که غدیر معنا مییابد.
قانون؛ پاسداشت حریمها و مرزهای الهی و رعایت قوانین عقلانیِ انسانی، رکنی اساسی برای تحقق گوهر غدیر است و اینگونه است که زیستن با غدیر، زیستن براساس آزادی و اخلاق، در پرتو حقوق و قانون و بر مدار عدالت است. غدیر بر مبنای این پنج شاخص، گوهر خود را مینمایاند و زندگی مردمان را بهسامان میآورد و راه تعالی را بر آنان هموار میکند امروز امکان پیام رسانی به قدری وسیع، راحت و قابل دسترسی است که هیچ زمانی این چنین نبوده است. با الگوبرداری از فرهنگ نورانی غدیر میتوان روح همدلی و اتحاد را میان مسلمانان تقویت کرد و با بیداری و پایداری، گرد یاس و ناامیدی را بر اردوگاه دشمن پاشید.
ما اگر غدیر را به خوبی تفسیر و ساماندهی کردیم و با ادبیات و بیان مناسب آن را تبیین کردیم، می توانیم با استفاده از امکانات گسترده موجود غدیر را به عنوان یک پیام به جهانیان منتقل کنیم. پیام غدیر این است که تجاوزی در جهان صورت نگیرد، عدالت برقرار شود، به ستمها پایان داده شود، کودکی یتیم نشود، به زنی در هیچ جای دنیا تعرضی صورت نگیرد، آواره ای در دنیا نباشد، کشتن انسان بی گناه و ترور خط قرمز زندگی انسان باشد، هیچ حقوقی نادیده گرفته نشود، طبیعت تخریب نشود و به سمت نابودی نرود، حریمی شکسته نشود و همه انسان ها پروادارانه زندگی کنند.
در عرصه حکومت نیز شایسته سالاری، شفافیت، رفتار براساس قانون گرایی، پایبندی به کیفیت استخدام وسیله، پاسداشت حقوق مردم و عمل به عدالت رعایت شود، آن زمان می توان گفت اخلاق حکومتی به سمت غدیر حرکت کرده است.
گردآورنده: سرهنگ “سید جعفر ساداتی” معاون فرهنگی و اجتماعی فرماندهی انتظامی استان مازندران