ندای تجن_در دوره کودکی، تعارضها و کشمکشها جلوه چندانی ندارد اما با افزایش سن و مواجهه با دشواری های ویژه سنین نوجوانی و جوانی کشمکشهای درونی و بیرونی همزمان با رشد جسمانی و روانی، انتظار جامعه و خانواده از فرد نوجوان و جوان افزایش می یابد، به طوری که نوجوان می پذیرد به دلیل زندگی اجتماعی، بخشی از تمایلات خود را محدود یا جهت دهی کند و در چارچوب هنجارهای اجتماعی و گروهی قرار گیرد.
نوجوانان و جوانانی که شیوههای صحیح رفتار هیجانی و مهارت های لازم را برای تطبیق دادن خود با خانواده و جامعه نیاموخته باشند و ظرفیتهای روان شناختی انها ارتقاء نیافته باشد با آسیبهای جدی و متعددی روبه رو خواهند شد که عواقب آن هم دامنگیر خودشان می شود و هم دیگران و در صورتی که رفتارهای ضد اجتماعی در آنها شکل گیرد و از خود واکنشهای منفی بروز دهند یا توان مدیریت این واکنشهای منفی را نداشته باشند این امر باعث ایجاد آسیب های روان شناختی در شخص و کژرویها و ناهنجاریهایی در اجتماع خواهد شد.
مهارتهایی که حتما باید به کودکان آموزش داده شد:
- مهارت تصمیم گیری:
در این مهارت افراد می آموزند که بهترین نحوه تصمیم گیری و مراحل آن چیست و متوجه می شوند موفقیت در زندگی در گروی تصمیم درست و به موقع است. - مهارت حل مسأله:
این مهارت عبارت است از تعریف دقیق مشکلی که فرد با آن روبه رو است، شناسایی و بررسی راه حل های موجود و برگزیدن و اجرای راه حل مناسب و ارزیابی فرایند حل مسئله به طوری که با انتخاب راه حلی با بیشترین منفعت و کمترین ضرر مادی و معنوی از راه های غیر سالم برای حل مشکلات خویش استفاده نکند و بر مشکلاتش نیفزاید. - مهارت تفکر خلاق:
تولید اندیشه و به گونه ای دیگر، دیدن اتفاقات اطراف است، فردی که با این مهارت آشنایی دارد در مواجهه با مشکلات در حال کشف راه حل های نو و بدیع است که کمتر فردی به آن توجه کرده است. در این مهارت افراد می آموزند با شیوه های متفاوت بیندیشند و از تجربه های متعارف و معمولی خود فراتر روند و راه حل هایی را خلق کنند که خاص وویژه خودشان است. - توانایی برقراری ارتباط موثر:
این مهارت به معنای ابراز احساسات، نیازها و نقطه نظر های فردی با گوش دادن فعالانه به مخاطب و ایجاد بیشترین رضایت با کمترین تنش و کشمکش است. - مهارت ایجاد روابط موثر بین فردی:
مهارتی است برای تعامل مثبت با افراد به خصوص اعضای خانواده در زندگی روزمره، شناسایی مرز روابط با دیگران و ایجاد روابط صمیمانه متعهدانه. - مهارت خود آگاهی:
خود آگاهی به معنی توانایی فرد در شناخت و نیز شناسایی خواسته ها، نیازها و احساسات و نقاط ضعف و قدرت است. در این مهارت فرد می آموزد که چه شرایط یا موقعیت هایی برای او عذاب آور است. - مهارت همدلی:
در این مهارت فرد می آموزد که چگونه احساسات افراد دیگر را تحت شرایط مختلف درک کند تفاوت های فردی را بپذیرد و با پیش داوری و قضاوت با دیگران برخورد نکند. - مهارت مقابله با هیجانها:
شناخت هیجانهایی از قبیل شادی، ترس، حسادت، غم و تأثیر آنها بر رفتارخود و دیگران و فراگیری نحوه اداره آن ها و واکنش مناسب در برابر آنها. - مهارت مقابله با استرس:
در این مهارت فرد می آموزد چگونه با فشارها و تنش های ناشی از زندگی و همچنین استرس های دیگر مقابله یا آن ها را مدیریت کند تا باعث فرسودگی روانی و جسمانی اش نشود.
گردآورنده: مشاوره و مددکاری اجتماعی کلانتری 12 بابلسر، کارمند نرگس رضازاده (کارشناس ارشد روانشناسی)